Na bijna twintig jaar onderhandelen is er een akkoord over een nieuw verdrag met als doel de biodiversiteit op zee te beschermen. Redersvereniging KBRV toont zich alvast enthousiast.
In het VN hoofdkwartier in New York werd deze week een nieuwe stap gezet voor de bescherming van de oceaan. Het verdrag draagt de naam BBNJ, dat staat voor Biodiversity Beyond National Jurisdiction. Het verdrag moet de biodiversiteit en de kwetsbare oceaan beschermen.
Natuurreservaten
Het belangrijkste in dat nieuwe verdrag is de zogenaamde ’30×30′-doelstelling. Het doel is om 30% van de zee te beschermen tegen 2030. Dat zal gebeuren via zogenaamde natuurreservaten op zee.
In principe geldt er in de volle zee vrijheid van scheepvaart en economische activiteiten. In tegenstelling tot de territoriale zee (zeestrook grenzend aan het landgebied van een kuststaat, die er zeggenschap over heeft) heeft geen enkel land de volledige zeggenschap over de volle oceaan. Dat wordt dus nu – althans voor een percentage – beperkt ten voordele van milieu en biodiversiteit. Ook andere economische activiteiten zullen onderworpen worden aan bepaalde voorwaarden of zullen beperkt worden in volle zee.
Zee verdelen
Naar analogie van de COP-samenkomsten (Conference of Parties) voor het algemene klimaat, worden ook voor de opvolging van dit verdrag toekomstige samenkomsten ingepland. Er komt een soort herverdelingsmechanisme via een centraal fonds om de rijkdommen van de zee op een eerlijke manier te verdelen.
Financiering
Nobele doelstellingen kunnen alleen maar slagen wanneer er voldoende fondsen beschikbaar zijn. Diverse landen en regio’s deden daarom een serieuze duit in het zakje. Zo beloofde de Europese Commissie 40 miljoen dollar voor de uitvoering van dit verdrag, naast de aankondiging dat het bedrag voor oceaanonderzoek ook zou worden verhoogd tot 816 miljoen euro.
Ook privé- en milieuorganisaties zoals de Bloomberg Philanthropies, de Global Environment Facility (GEF) en Oceans5 financieren mee de uitwerking.
Kritiek
Er is wel enige kritiek te horen op het nieuwe verdrag. De voornaamste kritiek komt van enkele milieuorganisaties die aankaarten dat het verdrag geen invloed heeft op de lopende projecten en exploitatievergunningen. Dat betekent concreet dat vervuilende activiteiten in de beschermde gebieden kunnen doorgaan tot de initiële vergunningstermijn is afgelopen.
België
De overeenkomst werd gesloten in het kader van de Verenigde Naties. 193 landen ondertekenden mee het verdrag, waaronder België als een van de stichters van de Blue Leaders Group. Een samenwerking tussen enkele vooraanstaande oceanografische landen.
België deed meer dan zijn handtekening zetten. Twee experten van het departement marien milieu van FOD Volksgezondheid werkten actief mee aan het verdrag. Ook minister Vincent Van Quickenborne trok mee aan de kar. Er zouden bovendien plannen zijn om het secretariaat voor de opvolging van dit verdrag naar Brussel te halen.
De Belgische redersvereniging (KBRV) toonde zich alvast enthousiast.