Elvira Haezendonck leidt leerstoel circulaire economie in zeehavens
VUB-professor Elvira Haezendonck leidt een nieuwe VUB-leerstoel rond circulaire economie in de Vlaamse Zeehavens, in samenwerking met de havenbesturen. Er is al internationale interesse voor het wetenschappelijk onderzoek en monitoringsysteem.
In samenwerking met Port of Antwerp-Bruges, North Sea Port, Haven Oostende en Vlaanderen Circulair lanceert de Vrije Universiteit Brussel (VUB) de nieuwe leerstoel ‘Chair Circular Port Monitoring in Flanders’. Die zal de komende twee jaar onderzoek naar circulaire economie in Vlaamse Zeehavens coördineren en verder werken aan de ontwikkeling van een monitoringsysteem om de inspanningen te meten en te verbeteren.
De leerstoel wordt geleid door prof. dr. Elvira Haezendonck, voltijds hoogleraar duurzame strategie aan de VUB en deeltijds gastprofessor aan de Universiteit Antwerpen (UA). Zij bouwde gedurende meer dan 25 jaar expertise op in onder meer meer dan honderd onderzoeksprojecten en talrijke publicaties. Sinds 2022 is ze de eerste vrouwelijke voorzitter van de wereldwijde vereniging van maritieme-economische academici (IAME).
Duurzame keuzes
De leerstoel wordt gecoördineerd door Dra Lynn Faut, die in het team van prof. dr. Haezendonck doctoreert op het thema circulaire economie in havens. Zij was ook betrokken bij het verkennend onderzoek. “Het is voor de Vlaamse zeehavens belangrijk om in dit domein het voortouw te nemen”, zegt Faut. “Onder meer door nieuwe materialenstromen te faciliteren, kunnen ze hun internationale concurrentiepositie verbeteren. Bovendien worden havenbedrijven geconfronteerd met toenemende verplichtingen rond duurzaamheidsrapportage. Met ons onderzoek krijgen ze toegang tot kennis om de juiste strategische en duurzame keuzes te kunnen maken.”
Meten is weten
Naast onderzoek, werkt de leerstoel aan de verdere ontwikkeling van een monitoringsysteem. “De ambitie om circulariteit te meten, is niet nieuw”, zegt Haezendonck. “In Vlaanderen ontwikkelde het steunpunt circulaire economie CE Center al een bredere CE-monitor, maar die helpt de havens als trekkers niet vooruit. In opdracht van Vlaanderen Circulair voerde ik in 2022 een eerste verkennend onderzoek naar monitoring van circulariteit in havens. Een wetenschappelijk onderbouwd systeem zal de havens toelaten om hun ambities kenbaar te maken en de resultaten te meten.”
Het team van Haezendonck is daarmee een pionier. “Dit wordt nuttig voor andere havens wereldwijd. Er is al interesse van de International Association of Ports and Harbors (IAPH) en Permanent International Commission for Navigation Congresses (PIANC) om de resultaten globaal kenbaar te maken.”
Circulaire revolutie
Het engagement van de drie Vlaamse zeehavens voor de leerstoel sluit aan bij hun circulaire ambities. “Een meer circulaire haveneconomie is een speerpunt in ons beleid, zoals bijvoorbeeld de ontwikkeling van het Next Gen District”, zegt Guy Janssens, vicepresident corporate affairs van Port of Antwerp-Bruges. CEO Dirk Declerck van Haven Oostende benadrukt dat samenwerking essentieel is. “Ondernemingen, overheden, kennis- en onderwijsinstellingen komen samen tot een beter resultaat dan bij afzonderlijke benaderingen”, zegt hij.
“We stimuleren de ontwikkeling van circulaire ketens en beschikken in onze haven vandaag al over de grondstoffen van morgen, waardoor we in de circulaire revolutie vooraanlopen”, besluit Daan Schalck, CEO van North Sea Port. “
