Het nieuwe Belgisch Scheepvaartwetboek is van kracht sinds 1 september 2020. Het wetboek kwam er niet zonder slag of stoot. Diverse belangenverenigingen – zoals de goederenbehandelaars, verzekeraars en de expediteurs – protesteerden tegen een aantal maatregelen in het ontwerp waardoor een aantal stukken uit het ontwerp werden gehaald, tot grote spijt van de KBRV (de Koninklijke Belgische Redersvereniging).

Nieuwe poging redersvereniging

Op 20 april werd in de kamer een wijzigingsontwerp ingediend, mede op vraag van de KBRV. Het wijzigingsontwerp is in de eerste plaats bedoeld om onduidelijkheden weg te werken en het aangekondigde ‘Boek 5’ over de pleziervaart toe te voegen aan het wetboek.

Maar uit de tekst van het ontwerp blijkt dat er terloops ook enkele cruciale artikels fundamenteel gewijzigd zouden worden. Zowel de Belgische Vereniging van Transportverzekeraars (ABAM BVT) als FORWARD Belgium, de belangenvereniging van de expediteurs, verzetten zich expliciet tegen die wijzigingen.

Kleine wijziging, grote gevolgen

Een van de wijzigingen uit het ontwerp is het afschaffen van het dwingend karakter van een aantal belangrijke artikels over vervoer van goederen en ladingschade (Hague-Visby Rules). Dat zou betekenen dat eindontvangers van lading die in België aankomt, zich niet meer zouden kunnen richten tot de Belgische rechtbanken. Ze zouden bijvoorbeeld alleen in London, New York of Singapore hun vordering tegen de zeevervoerder kunnen instellen.

Ook zou het eindontvangers niet meer toegestaan zijn om voor hun beschadigde lading het schip in beslag te laten nemen. Dat is onder de huidige versie van het Belgisch Scheepvaartwetboek wel mogelijk.

“De wijzigingen in het ontwerp viseren duidelijk de ontvangers van lading en zijn geschreven in het voordeel van de reders”, zegt Laurent Verheyen, voorzitter van ABAM BVT. “Ze zullen tot gevolg hebben dat goederenstromen zullen opdrogen en verhuizen naar het buitenland omdat de zeevervoerders te veel beschermd worden door deze ontwerptekst. Wij pleiten voor het behoud van het huidige ‘Belgisch Scheepvaartwetboek’ dat een inhoudelijk evenwicht schept tussen de aansprakelijkheden van alle betrokken partijen”, aldus Verheyen.

Geen overleg

ABAM BVT betreurt ook vooral de manier waarop dit wetsontwerp tot stand is gekomen: “Er is door alle betrokken sectoren vijftien jaar lang gewerkt aan de evenwichtige tekst van het Scheepvaartwetboek. De pen werd vastgehouden door een onafhankelijke Koninklijke Commissie van experten die steeds een breed overleg hielden als basis voor de herzieningen. Er is naar aanleiding van dit ontwerp geen enkel overleg geweest. Het lijkt erop dat de Koninklijke Belgische Redersvereniging via deze weg eenzijdig een aantal bepalingen in het wetboek wil krijgen die in het oorspronkelijke ontwerp zeer doelbewust werden uit gelaten om de Belgische havens en import te beschermen.”

ABAM BVT heeft bij de betrokken ministers aangedrongen op een aanpassing van het ontwerp. Ook FORWARD sluit zich aan bij de bemerkingen van ABAM BVT en heeft stappen ondernomen om het ontwerp tegen te houden.

De KBRV was vanmorgen niet bereikbaar voor een reactie. Zodra we die krijgen, leest u ze hier.

Philippe Van Dijck