Belgisch-Nederlandse Havendag: “Zorg dat we de industrie hier houden”
In het statige DeLaMar-theater in Amsterdam vond op donderdag 13 juni de Belgisch-Nederlandse Havendag plaats. Tijdens dat grensoverschrijdende event van Flows en NT kwam toch een centrale boodschap naar voren: “Zorg dat we de industrie hier houden.”
De Belgisch-Nederlandse Havendag is een evenement van Flows en Nieuwsblad Transport van ProMedia. Het Nederlandse consulaat-generaal is mede-initiatiefnemer, zo licht consul-generaal Karen van Stegeren toe. “We zien een grote complementariteit tussen beide landen en proberen dan ook een brug te slaan tussen Nederlandse en Belgische ondernemingen en kennisinstellingen om de waardeketen voor waterstof op te bouwen.”
“Er is meer dat ons bindt, dan ons scheidt’, zo gaf Boudewijn Siemons, CEO Port of Rotterdam, aan tijdens het panelgesprek waar ook Koen Overtoom, CEO Port of Amsterdam, en Guy Janssens, VP Corporate Affairs Port of Antwerp-Bruges, aan deelnamen. Het gesprek was het orgelpunt van een congres dat in het teken stond van energietransitie, en waar de nadruk meer dan ooit lag op samenwerking.
We kunnen met de energietransitie niet wachten tot de weg is geplaveid
“Zorg dat we de industrie hier houden”, benadrukte Simoens. “Niet alleen vanuit commercieel, maar ook vanuit geopolitiek oogpunt. Denk maar aan de toevoer van grondstoffen; daarvoor willen we niet te veel afhankelijk zijn van andere regimes.” De CEO van Port of Rotterdam werd daarin bijgetreden door Janssens: “Wij hebben onlangs mee de industrial deal ondertekend en onze boodschap aan de beleidsmakers is dan ook niet mis te verstaan.”
Dat waterstof een belangrijke rol zal spelen in de energietransitie, daar waren de deelnemers aan het panelgesprek het ook over eens. “We moeten zorgen dat de waterstofmarkt zo snel mogelijk wordt opgeschaald. Dat moeten wij als havenbedrijven kunnen faciliteren. We kunnen met de energietransitie niet wachten tot de weg is geplaveid, want daar is de tijd te kort voor”, aldus nog Simoens, die ook verwees naar de nieuwe elektrolyser die zal worden gebouwd in Rotterdam om waterstof aan te maken.
Hype
Toch zijn er ook bedenkingen bij het waterstofverhaal, en doen sommige partijen dit af als een hype. Recent werden enkele projecten voor het aanmaken en/of transporteren van waterstof in de koelkast gestoken “Waterstof is zeker een belangrijke bouwsteen, maar het is maar een stukje van de puzzel. Waterstof zal niet alles doen”, zo was de mening van Wim Raaijen, hoofdredacteur Industrielinqs.
Gelukkig zijn er pioniers die de eerste stap durven te zetten
Ook de kostprijs van – zeker in de groene variant – is nog een uitdaging. “Elektrolysers zijn duur, door schaalvergroting en het delen van kennis kunnen die kosten de komende jaren dalen”, vertelt Lennart van der Burg, clustermanager hydrogen van TNO. “Waterstof is geen doel, maar een middel om naar een zero-emissietoekomst te gaan.” De productiekosten van 1 KW liggen volgens de TNO-studie tussen de 10 en 14 euro.
Diederick Luijten, vicepresident Hydrogen Energy & Mobility Air Liquide, geeft aan dat de markt maar traag op gang komt. “Maar waterstof zal absoluut een grote rol spelen”, zegt hij stellig. “22% van de energiebehoefte wordt straks ingevuld door waterstof. Veel bedrijven wachten af en kijken eerst wat anderen doen, maar gelukkig zijn er pioniers die de eerste stap durven te zetten. De honger vanuit de markt is groot. We willen soms harder dan we technisch kunnen.” Als voorbeeld noemt hij straddle carriers op waterstof in de haven van Antwerpen
Pioniers
Tot die pioniers behoort ook Advario, dat plannen heeft om in de Antwerpse haven een invoerterminal voor ammoniak te bouwen. “We willen met Advario een leidende rol opnemen in de vergroening en zijn daarom een partnership aangegaan met Fluxys voor de bouw van een invoerterminal voor groene ammoniak in de Antwerpse haven”, licht Nancy De Groof van Advario toe. Groene ammoniak is ammoniak die geproduceerd is zonder dat daarbij koolstofdioxide wordt uitgestoten.
De Groof stelt dat de ontwikkeling van dergelijke projecten alleen goed van de grond kan komen in samenwerking met andere partijen. Bijkomend heikel punt is de regelgeving: de vergunningsprocedures duren vaak tergend lang. Iets dat niet alleen in België, maar ook in Nederland en Duitsland speelt.
“De huidige regelgeving is niet altijd toereikend, de overheid doet z’n best, maar het gaat langzaam”, treedt Bert Weever van Graansloot haar bij. Als ondernemer zet Weever zijn schouders mee onder een waterstoffabriek in Port of Zwolle. “Het belangrijkste is dat ook de politiek een keuze maakt, zodat je voor de lange termijn investeringsbeslissingen kan nemen. Alleen de vergunning verkrijgen kost de nodige tijd en een lange adem.”
Samenwerking
Indra Vonck, professor aan de universiteit van Brussel, onderstreepte nogmaals het belang van meer havensamenwerking. Hij zet nog eens op een rijtje waarom dat een echte noodzaak is. “Om alle uitdagingen, zoals duurzaamheid, beperkte demografische groei, meer regionaal, minder globaal en energietransitie, het hoofd te kunnen bieden, moeten we nauwer samenwerken”, aldus Vonck.
Geef de havens de ruimte voor activiteiten waar havens voor bestaan
“Mede door de geopolitieke crisis staan investeringsbeslissingen onder druk. Daar maken wij ons zorgen over als haven”, zegt Maarten den Dekker, chief sustainability officer van North Sea Port. “Meer Europese regie is nodig om wet- en regelgeving op orde krijgen en nieuwe partnerschappen aan te kunnen gaan.”
“Geef de havens de ruimte voor activiteiten waar havens voor bestaan”, stelt hij. “Denk bijvoorbeeld aan de stikstofruimte. Het wordt tijd dat het nieuwe kabinet daar wat aan gaat doen. En, de netcongestie wordt een serieuze barricade. Daar moeten oplossingen voor komen. Samen met de industrie hebben havens de opdracht om onze impact duidelijk te maken voor het publiek zodat we meer ruimte krijgen voor groene groei.”
Bekijk hier de video:
